Ból pleców to ból, napięcie lub sztywność mięśni okolicy okołokręgosłupowej, często z towarzyszącym promieniowaniem bólu wzdłuż kończyny. Najczęstsze są dolegliwości odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa.
Spis treści:
- Bóle pleców - Objawy i przebieg
- Bóle pleców - Zgłoś się do lekarza, gdy…
- Bóle pleców - Zapobieganie dolegliwościom
- Bóle pleców - Leczenie domowe
Do występowania tych dolegliwości usposabiają wady wrodzone kręgosłupa, zaburzenia postawy, ciężka praca fizyczna (w tym z użyciem maszyn wywołujących wibracje), uczestnictwo w wypadku drogowym, dźwiganie ciężarów, nadwaga, siedzący tryb życia, ograniczenie aktywności fizycznej oraz związane z tym osłabienie mięśni oraz więzadeł kręgosłupa.
Bóle pleców - Objawy i przebieg
Ból, uczucie nadmiernego napięcia mięśni oraz bólowe ograniczenie ruchomości kręgosłupa, problemy z poruszaniem się to podstawowe objawy. Najczęściej przebieg choroby ma charakter samoograniczający się. Statystycznie poprawa po tygodniu występuje u około 50% chorych, po miesiącu u 75%, po 6 miesiącach u 95% chorych. Niestety, w większości przypadków dolegliwości mają charakter nawrotowy, wystąpią powtórnie w ciągu roku u 50-80% pacjentów. Pozostałe 5-7% chorych będzie miało przetrwałe objawy, które przejdą w ból przewlekły.
Bóle pleców - Zgłoś się do lekarza, gdy…
Czasem przyczyną bólów pleców są poważne schorzenia, wymagające szybkiej diagnostyki, intensywnego leczenia bądź nawet interwencji chirurgicznej (ortopedycznej lub neurochirurgicznej). Niepokój powinny budzić bóle pleców rozpoczynające się przed 20 lub po 50 roku życia, nieustępujące pod wpływem zmian pozycji, towarzyszące bóle w klatce piersiowej, pojawienie się dolegliwości po urazie, utrzymująca się gorączka bez uchwytnej przyczyny, spadek masy ciała w ostatnich tygodniach, deformacje kręgosłupa. Szczególną troską powinni być otoczeni chorzy z poważnymi schorzeniami ogólnoustrojowymi oraz ci, u których rozpoznano chorobę nowotworową oraz którzy przyjmowali sterydy lub leki immunosupresyjne. Pojawienie się kłopotów z oddawaniem moczu i/lub stolca, zaburzeń chodu wynikających z osłabienia siły kończyn oraz zaburzeń czucia uzasadnia natychmiastowe zgłoszenie się do lekarza.
Bóle pleców - Zapobieganie dolegliwościom
Wbrew pozorom mamy ogromny wpływ na pojawienie się bólów pleców. Aby ich uniknąć trzeba być aktywnym ruchowo, świadomie wzmacniać mięśnie brzucha i grzbietu przez codzienną gimnastykę, walczyć z nadwagą i paleniem tytoniu, unikać prac związanych ze schylaniem się, dźwiganiem i wibracjami, szczególnie nagłych ruchów zgięciowych i zgięciowo-rotacyjnych kręgosłupa.
Ból pleców, fot. panthermedia
Jeśli większość dnia spędzamy siedząc bądź stojąc, powinniśmy robić krótkie przerwy na gimnastykę.
Bóle pleców - Leczenie domowe
Leżenie w łóżku w pozycji odciążającej kręgosłupa, takiej, która znosi ból, nadal jest zalecane, ale może trwać 1-2 dni. Dłuższe unieruchomienie działa szkodliwie na tkankę kostną, łączną i mięśnie. Poza przygotowaniem do ćwiczeń fizycznych rozgrzewanie nie jest zalecane. Szersze uznanie i większą skuteczność ma leczenie zimnem.
W razie silnych bólów pleców często sięgamy po ogólnie dostępne leki przeciwbólowe. Powinniśmy uczynić to po konsultacji z lekarzem, ponieważ istotne jest, aby terapia przeciwbólowa i przeciwzapalna była krótka, ale nie doraźna oraz przerwała błędne koło; ból – wzmożone napięcie mięśni – ograniczenie ruchomości – ból. Zniesienie bólu powinno umożliwić odzyskanie prawidłowych wzorców ruchu.
Ćwiczenia fizyczne ukierunkowane na wzmocnienie mięśni brzucha i przykręgosłupowych są najważniejszym elementem leczenia, ale przy już zaistniałych bólach powinny zostać dobrane przez fachowca.
Autor/autorzy opracowania:
- dr n.med. Ewa Krzystanek
